میرنیوز
به گزارش خبرنگار مهر، چندسال است که چراغ هشدار بحران آبی در کشور روشن شده و نمود این وضعیت را می توان در عدم تامین آب بسیاری از مناطق کشور مشاهده کرد. فناوری های مختلفی همچون بازچرخانی با روش های علمی، استفاده مجدد از آب های شور با دستگاه های ایرانی، جلوگیری از تبخیر آبهای سطحی به تجهیزات ایران ساخت، بهره مندی از زه آبهای کشاورزی از طریق آبیاری های هوشمند و ... به عنوان راهکارهایی شناخته شده اند که در بحران آبی مورد استفاده قرار می گیرند.
این فناوری ها نشان از دایره وسیع تکنولوژی های کاربردی در حوزه آب است که کم و بیش توسط محققان کشور و شرکت های دانش بنیان ارائه شده اند. اما در این میان کشف آبهای ژرف نیز از دیگر تدبیرهایی محسوب می شود که در کشورهای دارای ظرفیت همچون ایران به عنوان یکی دیگر از راهکاری بهره وری از آب های زیرزمینی مطرح می شود.
آب های ژرف همان برف های ذوب شده ای هستند که در لایههای سنگی عمیق قرار دارند و عمدتاً در فواصل خیلی زیاد از مخازن این آبها واقع شدهاند که با حجم زیاد و سرعت کم از طریق شکستگیها به درون زمین نفوذ کرده و به مخازن آب ژرف می رسند. این مخزنها از اهمیت بسیار زیادی برخوردار بوده و در برخی از کشورها مورد بهرهبرداری قرار گرفتهاند.
با بررسی های محققان برخی استانهای کشور از جمله سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی دارای ظرفیت آبی زیرزمینی هستند که با ورود به عمق ۳ هزار متری زمین، می توان آن را برای مصرف آبی همان منطقه استخراج کرد.
در حال حاضر نزدیک به یک دهه است که پروژه عظیم کشف آبهای زیرزمینی و ژرف استان سیستان و بلوچستان در حال اجرا است و با حفر ۲ چاه، آب مورد نیاز منطقه را تامین می کند.
برنامه ریزی برای مدیریت پروژه کشف آب های زیرزمینی/ توسعه مدل علمی کشف آبهای ژرف
با وجود آنکه از مطالعات شناسایی آب های ژرف در ایران ۱۰ سال می گذرد، به تازگی مسئولان معاونت علمی و فناوری وارد این حوزه شده و با هماهنگی مسئولان استانی و سرمایه گذاران به پیشرفت پروژه کشف آب های ژرف کمک می کنند.
دکتر سورنا ستاری معاون علمی و فناوری درخصوص اهمیت آبهای ژرف و ضرورت انعقاد قراردادهای لازم برای پیشرفت پروژه می گوید: کمبود آب، مانع توسعه در سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی شده به همین دلیل مطالعات آب ژرف در این استان ها سرعت گرفته است. در حوزه اکتشاف آبهای ژرف، به دستاوردهای خوبی رسیدیم.
وی اضافه می کند: در حال حاضر روی توسعه مدل علمی کشف این آب ها کار می کنیم تا به آب با کیفیت بالاتری برسیم و امیدواریم در چاه های جدید به آب شرب نیز دست یابیم.
ستاری تاکید می کند: تحول صنعت در هر دو استان سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی در گرو توسعه «آب ژرف» است. چرا که هزینه های انتقال آب بالا است. از سویی فناوری ها برای حفاری آب ژرف توسعه پیدا کرده است. آب های ژرف حوزه بزرگی برای سرمایه گذاری است که شرکت های دانش بنیان می توانند سهم بالایی از بازار آن را داشته باشند.
تکمیل فناوری های مطالعاتی آب های ژرف در دست اقدام است
دکتر نادرقلی ابراهیمی مشاور معاون علمی و فناوری و دبیر کارگروه تخصصی آب، خشکسالی، فرسایش و محیط زیست این معاونت در خصوص اهمیت کشف آب های ژرف و تجدید پذیر به خبرنگار مهر می گوید: فناوری شناسایی، مطالعات، حفاری و بهره برداری مطالعات آب های ژرف طی سالهای اخیر آغاز شده و در چهار سال گذشته با قوت پیش رفته است.
ابراهیمی با بیان اینکه با توجه به بحران آبی استان سیستان و بلوچستان، شناسایی منابع جدید یکی از راههای برون رفت از بحران آب است، ادامه می دهد: مطالعات در این استان در حال تکمیل است و ادامه دارد.
وی با تاکید بر اینکه این مطالعات در راستای اکتشاف چاه های آب در منطقه سیستان و بلوچستان است، اضافه می کند: این منابع حتما باید شناسایی و پس از تکمیل زنجیره فناوری های مطالعاتی، حفاری و استحصال، برای تامین آب شرب شهروندان در اختیار دستگاه متولی قرار داده شود.
ابراهیمی با بیان اینکه تاکنون دو چاه مطالعاتی اکتشافی حفر شده است، می افزاید: تجهیزات این مطالعات همگی ساخته شرکت های دانش بنیان است، امید داریم با هماهنگی انجام شده عملیات تکمیل مطالعات کشف آب های زیرزمینی به نتیجه مشخصی بر اساس راهبرد تعیین شده برسد و متعاقبا برنامه بهره برداری آغاز شود. تاکنون بخشی از این هدف بزرگ محقق شده است.
وی در پاسخ به اینکه برای کشف آبهای ژرف و مطالعات مربوط به آن با انتقاداتی مواجه است آیا این موضوع مانع ادامه پروژه نمی شود، تاکید می کند: برخی انتقادات غیر علمی به مطالعات آب های ژرف در حد حرف و غیر کارشناسی هستند؛ مثلا انکار کشف آب در ژرفای زمین در مرحله مطالعات و اکتشاف، از جمله این انتقادات بوده که معنایی ندارند.
ابراهیمی یادآور می شود: این مطالعات در جهت ظرفیت شناسی است که چقدر آب تجدید پذیر در زیر زمین داریم؛ وظیفه ما مطالعات اکتشافی است.
۲۰ ماموریت دانش بنیان ها در حوزه آب های ژرف مشخص شد
با توجه به اینکه کشف آبهای ژرف، اطلاعات وسیعی را برای استخراج آب می طلبد و مستلزم شناخت مناطق و نواحی مستعد است از این رو معاونت علمی وفناوری فراخوانی را منتشر کرده و براساس آن از دانش بنیان های فعال در این عرصه حمایت می کند.
در این فراخوان، موضوعات اصلی که باید تحقیق و بررسی شوند یا دستگاه هایی که به تولید برسند، مشخص شده است. این ماموریت ها از مطالعات آب های زیرزمینی ایران تا ساخت تجهیزات و پالایش آبهای نامتعارف را در بر می گیرد.
جدول ۲۰ ماموریت دانش بنیان ها در زمینه کشف آب های ژرف
ردیف | حوزه های مهم فعالیت دانش بنیان در عرصه آب های ژرف |
۱ | مرروی بر مطالعات تعیین سن آب زیرزمینی در ایران و احصاء کمبودها و تعییت جهت گیری در مطالعات آینده |
۲ | ارزیابی ستون چینه شناسی چاه های ژرفی سیستان و پیوستگی و قرابت آنها |
۳ | ارائه مفهوم تجدیدپذیری منابع آب زیرزمینی در ایران با اندازه گیری سن تعدادی از آبخوان ها در شرق کشور |
۴ | سیال حفاری دوست دار محیط زیست پایه آبی |
۵ | آبخوان های زمین شناسی شرق ایران و موقعیت و هندسه دگرشکلی بلوک هلمند-لوت |
۶ | آبخوان های سازندی، ماهیت، تعریف، اتواع، تاریخچه، علم و نقش آنها در گذشته، حال و آینده جهان و ایران |
۷ | حکمرانی بهره برداری پایدار از آب خوان های سازندی |
۸ | تهیه نقشه آب خوان ها پهنه بندی سن و ویژگی های فیزیکوشیمیایی آنها |
۹ | طراحی، ساخت و استانداردسازی تجهیزات سرچاهی مناسب برای چاه های آب ژرف |
۱۰ | بومی سازی طراحی و ساخت پمپ های درون چاهی و ابزار برخط مدیریت پمپ در سطح با دبی تولید، درجه حرارت و فشار بالا |
۱۱ | بایو هیدروژئوشیمی منابع آب ژرف |
۱۲ | بومی سازی و بهینه سازی روش های پالایش آب های نامتعارف با استفاده از انرژی های تجدید پذیر |
۱۳ | تولید نرم افزارهای بومی برای وارون سازی سه بعدی داده های الکترومغناطیس به ویژه روش های پرکاربرد |
۱۴ | «مقایسه استفاده از آب ژرف با انواع دیگر آب های نامتعارف برای اهداف کشاورزی از دیدگاه اقتصادی و زیست محیطی |
۱۵ | تاثیر آبیاری با آب ژرف بر روی رشد و تولید متابولیت های ثانویه گیاهان دارویی منطقه سیستان |
۱۶ | بررسی و امکان سنجی ۱۰ گونه ماهی زینتی با استفاده از آب ژرف |
۱۷ | کارآیی آب چاه های ژرف سیستان در روش های کم آبیاری زیرسطحی بر عملکرد گل محمدی |
۱۸ | جداسازی و شناسایی باکتری های گرما دوست سلولوایتیک و باکتری های نمک دوست تولید کننده آنریم آسپاراژیتاز از آبهای ژرف سیستان |
۱۹ | ردیابی مسیر جریان آب های ژرفی در منطقه سیستان |
۲۰ | امکان سنجی بومی سازی طراحی و ساخت دستگاه MT |
شرکت های دانش بنیان می توانند با ورود به عرصه پژوهش در زمینه آبهای ژرف نیز راهکارهای علمی خود را ارائه کنند تا دستیابی به آبهای ژرف با سهولت بهتری انجام بگیرد و بدین واسطه نیاز مناطق کم برخوردار از آب مرتفع شود.
منبع : خبرگزاری مهر
اعضای شورای راهبری هوش مصنوعی معرفی شدند/ایجاد زیر ساخت هوش مصنوعی در دستور کار ۱۰ نهاد
آتشسوزی جنگلی موجب رشد حیات دریایی میشود!
استرس کاری ریسک بیماری قلبی را در مردان افزایش می دهد
۲.۵ میلیون ایرانی در اهدای خون مشارکت دارند
چین در شرق تهران بیمارستان هوشمند احداث می کند
راه اندازی ۶۰ هزار تخت بیمارستانی در کشور
وزارت بهداشت برای اولین بار سرایدار استخدام میکند
زمان اخذ رأی در انتخابات نظام پرستاری افزایش یافت
هوای آلوده و افزایش ریسک سرطان سینه/ درمان سوءهاضمه با زردچوبه
بیماری هزارچهره را جدی بگیریم/ عوارض بیماری سلیاک
اهمیت تولید محصولات غذایی فاقد گلوتن برای بیماران سلیاک
نشست چالشهای زنجیره تأمین دارو در ایران برگزار میشود
چگونه از ابتلا به سرماخوردگی جلوگیری کنیم
خرید اعتباری محصولات پتروشیمی به نفع صنعت دارو است
چه کسانی پرونده الکترونیک سلامت دارند
بررسی راهکارهای ورود ایران به بازار دارویی اوراسیا
جامعه پزشکی باید تخصص را همراه تعهد حرفهای داشته باشد
هفته دفاع مقدس فرصتی برای انتقال مفاهیم بهداری رزمی
نشست چالش های قیمت گذاری دارو برگزار میشود
دانش آموز بدون صبحانه مدرسه نرود/ میان وعدههای سالم
وزیر بهداشت زنگ دبیرستان شهید آوینی را نواخت
۱۰ هزار نیروی پرستاری در بخش درمان استخدام می شوند
بازدید سرزده عین اللهی از بیمارستان شفا یحیاییان
۲۲ بیمار کرونایی در یک هفته گذشته فوت شدند
داروی ایرانی از طریق صادرات به دنیا معرفی میشود
ایران دارای قویترین نظام سلامت در منطقه است
ادعای دخالت وزارت بهداشت در انتخابات نظام پرستاری رد شد
اورژانس تهران در هفته گذشته ۲۰ هزار مأموریت انجام داد
جهان امروز با کمبود آب و غذای سالم مواجه است
تایید موفقیت نخستین واکسن ایرانی کرونا