افشای تقلب‌های علمی چه پیامدهایی داشته است؟

به گزارش ایسنا، آمارها نشان می‌دهد که میزان رشد مدارک علمی در ایران در ۱۶ سال گذشته بیشتر از ۲۴ برابر رشد علمی دنیا بوده است و بر اساس پایگاه استنادی اسکوپوس تولید مقالات علمی در ایران سیر صعودی داشته است. در کنار این شیب بسیار تند رشد مقالات علمی، انتظار می‌رفت ایران بتواند از نظر تولید علم نیز در بین ۱۰ کشور برتر جهان قرار گیرد. اما در کنار رشد کمی، کیفیت مقالات رشد چندانی نداشته‌ است.

همچنین موضوع تخلف‌های علمی نیز باعث تزلزل جایگاه علمی کشور شده است.

در سال ۲۰۱۶ ایران به عنوان کشوری با درصد بالای تقلب علمی اعلام شد و در سال ۲۰۱۸ نیز به دلیل صدرنشینی کشور در نمودار نسبت مقالات جمع‌آوری شده نسبت به کل مقالات، به این رسوایی دامن زده شد.

با توجه به اهمیت موضوع تخلفات پژوهشی، محققان مدیریت آموزش عالی دانشگاه خوارزمی در مطالعه پیامدهای افشای تقلب علمی پژوهشگران ایرانی را در پایگاه‌های بین‌المللی شناسایی کردند تا به بررسی نتایج اقدامات و سیاست‌گذاری‌های پس از آن بپردازند.

ناهید کیانی طالقانی؛ دانشجوی دکتری مدیریت آموزش عالی و حسن‌رضا زین‌آبادی؛ دانشیار دانشکده مدیریت دانشگاه خوارزمی در این مطالعه همکاری داشتند.

برای انجام این مطالعه با ۱۱ نفر از سیاست‌گذاران، صاحب‌نظران و افراد مطلع کلیدی حوزه پژوهش در دانشگاه‌های دولتی، هشت نفر از اعضای هیات‌علمی فعال در امر پژوهش (پژوهشگران برتر ملی و دانشگاهی)، سه نفر از معاونان پژوهشی دانشگاه‌ها و پژوهشکده‌های دولتی، مدیران و تصمیم‌سازان حوزه پژوهش در ستاد وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و مدیران مرتبط با مبحث تخلفات علمی و دانشگاهی، مصاحبه انجام شد.

پس از پیاده‌سازی مصاحبه‌ها، مفاهیم مطرح‌شده از درون صحبت‌ها استخراج و دسته‌بندی شدند. داده‌های به‌دست‌آمده از مصاحبه‌ها در نهایت در دو مقوله اصلی پیامدهای منفی تقلب‌های علمی و پیامدهای مورد انتظار افشای این تقلب‌ها ارائه شد.

پیامدهای منفی تقلب‌های علمی

به گفته صاحب‌نظران شرکت‌کننده در این مطالعه، تقلب‌های علمی توسط پژوهشگران ایرانی پیامدهای منفی از جمله «کاهش حمایت اجتماعی از علم»، «تنزل جایگاه علمی بین‌المللی ایران» و «کم‌رنگ شدن اهمیت آموزش» داشته است.

طبق نتایج این مطالعه؛ افشای تقلب علمی پژوهشگران ایرانی، علی‌رغم بروز پیامدهای منفی می‌تواند پیامدهای مثبتی را نیز به همراه داشته باشد و بتواند با جلوگیری از بروز این تخلفات، جهش مثبتی در خلق دانش و تربیت نیروی متخصص ایجاد کند.

در صورت اجرای راهبردهای ابلاغ‌شده و راهبردهایی که نیاز به ابلاغ آن‌ها از سوی سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان احساس شده است، پیامدهایی مثل «اصلاح آیین‌نامه ارتقا»، «تغییر نگرش سیاست‌گذاران به تخلف پژوهشی»، «بازبینی نظام پذیرش دانشجو» و «آموزش مصادیق تخلف پژوهشی و جایگاه قانونی آن» می‌تواند نتایج مثبتی برای نظام آموزش عالی داشته باشد.

بر اساس یافته‌های حاصل از تحقیق، پیشنهادهای زیر ارائه می‌شود:

- آموزش گسترده مصادیق تخلفات پژوهشی در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی و تبیین قوانین و مقررات بازدارنده و قوانین مجازات در خصوص هر یک از آن مصادیق. همچنین قوت بخشیدن به جایگاه کارگروه‌های اخلاق در پژوهش در دانشگاه‌ها به عنوان نهادی که سیاست‌های پیشگیری از تخلفات پژوهشی را اتخاذ می‌کند؛

- ساماندهی به رشد بی‌رویه آموزش عالی از طریق اجرای مصوبات طرح آمایش آموزش عالی؛

- اصلاح نظام پذیرش دانشجویان تحصیلات تکمیلی بر اساس تعریف نیازها و طرح‌های پژوهشی؛

- اصلاح نظام ارزیابی در آموزش عالی با حرکت به سوی نسل سوم ارزیابی (نظارت جایگزین کنترل)؛

- اصلاح نظام پرداخت حقوق و مزایای اعضاء هیأت علمی و عدم رابطه مالی بین عضو هیأت‌علمی و آموزش و پژوهش در قالب تدریس اضافه و یا راهنمایی و مشاوره و...؛

- ورود مستمر و جدی مراجع قانونی و قضایی در برخورد با مؤسسات متخلف در موضوع پایان‌نامه و مقاله‌نویسی.

نتایج این مطالعه شهریورماه به صورت مقاله علمی پژوهشی با عنوان «پیامدهای تقلب علمی پژوهشگران ایرانی در پایگاه‌های علمی بین‌المللی: تحلیل یک مطالعه کیفی» در فصل‌نامه سیاست علم و فناوری مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، منتشر شده است.

انتهای پیام

منبع : خبرگزاری ایسنا

آخرین اخبار علمی

اعضای شورای راهبری هوش مصنوعی معرفی شدند/ایجاد زیر ساخت هوش مصنوعی در دستور کار ۱۰ نهاد

2023-12-03T19:08:50+03:30

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهوری توسعه زیرساخت‌های هوش مصنوعی را از مهمترین ماموریت‌های شورای راهبری هوش مصنوعی دانست و گفت: این شورا با ای...

آتش‌سوزی جنگلی موجب رشد حیات دریایی می‌شود!

2023-12-03T19:08:49+03:30

پژوهشگران می‌گویند، خاکسترهای حاصل از آتش‌سوزی‌های جنگلی باعث رشد و شکوفایی حیات دریایی می‌شوند.

استرس کاری ریسک بیماری قلبی را در مردان افزایش می دهد

2023-09-25T21:29:51+03:30

تحقیقات جدید نشان می‌دهد که خطر بیماری قلبی برای مردانی که در مشاغل پر استرس کار می‌کنند و احساس می‌کنند از تلاش‌هایشان قدردانی نمی شود، دو برابر بیشتر است.

۲.۵ میلیون ایرانی در اهدای خون مشارکت دارند

2023-09-25T21:29:50+03:30

مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران، از مشارکت ۲.۵ میلیون نفر اهدا کننده خون در کشور برای تأمین نیاز ۱۰۰ درصدی مراکز درمانی خبر داد.

چین در شرق تهران بیمارستان هوشمند احداث می کند

2023-09-25T21:29:50+03:30

تفاهم‌نامه احداث بیمارستان هزار تختخوابی در شرق تهران بین دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و شرکت سینوفارم چین منعقد شد.

راه اندازی ۶۰ هزار تخت بیمارستانی در کشور

2023-09-25T21:29:49+03:30

معاون توسعه مدیریت، منابع و برنامه ریزی وزارت بهداشت، از راه اندازی ۶۰ هزار تخت بیمارستانی در کشور خبر داد.

وزارت بهداشت برای اولین بار سرایدار استخدام می‌کند

2023-09-25T21:29:49+03:30

معاون بهداشت وزارت بهداشت، از جذب ۴ هزار بهورز و ۵ هزار کارشناس بهداشت و مجموعاً ۹ هزار نیروی بهداشتی در آزمون استخدامی وزارت بهداشت خبر داد.

زمان اخذ رأی در انتخابات نظام پرستاری افزایش یافت

2023-09-25T21:29:48+03:30

زمان اخذ آرای ششمین دوره انتخابات سازمان نظام پرستاری، از ساعت ۷ صبح لغایت ۲۰ روز جمعه ۷ مهر ۱۴۰۲ اعلام شد.

هوای آلوده و افزایش ریسک سرطان سینه/ درمان سوءهاضمه با زردچوبه

2023-09-25T21:29:48+03:30

حوزه سلامت در هفته رو به پایان، در جهان، شاهد اخبار و رویدادهای متعدد و مختلفی بود که به مرور گزیده ای از مهم ترین آنها می پردازیم.

بیماری هزارچهره را جدی بگیریم/ عوارض بیماری سلیاک

2023-09-25T21:29:48+03:30

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، بر لزوم ایجاد نقشه غربالگری و بیماریابی سلیاک در کشور تاکید کرد.

اهمیت تولید محصولات غذایی فاقد گلوتن برای بیماران سلیاک

2023-09-25T21:29:47+03:30

رئیس سازمان غذا و دارو گفت: با طیف زیادی از بیماری‌های نادر مواجهیم که متاسفانه برای بسیاری از آنها هنوز درمان پیدا نشده و یا اینکه درمان های موجود کفایت نمی...

نشست چالش‌های زنجیره تأمین دارو در ایران برگزار می‌شود

2023-09-25T21:29:47+03:30

نشست چالش‌های زنجیره تأمین ایمن و اثربخش دارو در ایران در هشتمین نمایشگاه بین المللی دارو و صنایع وابسته برگزار می‌شود.

چگونه از ابتلا به سرماخوردگی جلوگیری کنیم

2023-09-25T21:29:46+03:30

شروع فصل پاییز، زمان شیوع بیماری های ویروسی است که سرماخوردگی شایع ترین بیماری فصل سرما است. اما، با رعایت یک توصیه ساده، می توان از ابتلا به این بیماری مصون...

خرید اعتباری محصولات پتروشیمی به نفع صنعت دارو است

2023-09-25T21:29:46+03:30

رئیس هیئت مدیره سندیکای تولید کنندگان مواد دارویی گفت: گران قیمت ترین محصولات مواد پایه پتروشیمی، دارو است.

چه کسانی پرونده الکترونیک سلامت دارند

2023-09-25T21:29:46+03:30

معاون فنی مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت گفت: هر کسی که واکسن کرونا تزریق کرده باشد، پرونده الکترونیک سلامت دارد.

بررسی راهکارهای ورود ایران به بازار دارویی اوراسیا

2023-09-25T21:29:45+03:30

راهکارهای ورود شرکت های داروسازی ایران به بازار دارویی اوراسیا، در یک نشست تخصصی مورد بررسی قرار می گیرد.

جامعه پزشکی باید تخصص را همراه تعهد حرفه‌ای داشته باشد

2023-09-25T21:29:45+03:30

رئیس کل سازمان نظام پزشکی ایران، تخصص و تعهد حرفه‌ای را دو بال جامعه پزشکی برای خدمت به مردم دانست.

هفته دفاع مقدس فرصتی برای انتقال مفاهیم بهداری رزمی

2023-09-25T21:29:45+03:30

وزیر بهداشت، در پیامی به مناسبت آغاز هفته دفاع مقدس، گفت: جامعه سلامت کشور افتخار دارد که همپای دلاورمردان عرصه نبرد، در جبهه ها حضور داشت.

نشست چالش های قیمت گذاری دارو برگزار می‌شود

2023-09-25T21:29:45+03:30

نشست چالش‌های قیمت‌گذاری دارو، مواد موثره و مکمل‌ها در هشتمین نمایشگاه بین المللی دارو و صنایع وابسته برگزار می‌شود.

دانش آموز بدون صبحانه مدرسه نرود/ میان وعده‌های سالم

2023-09-25T21:29:44+03:30

یک متخصص تغذیه، در خصوص میان وعده دانش آموزان در مدرسه، توصیه هایی ارائه داد.

وزیر بهداشت زنگ دبیرستان شهید آوینی را نواخت

2023-09-25T21:29:44+03:30

همزمان با آغاز سال تحصیلی ۱۴۰۲، ۱۴۰۳ وزیر بهداشت، زنگ دبیرستان شهید آوینی تهران را به صدا در آورد.

۱۰ هزار نیروی پرستاری در بخش درمان استخدام می شوند

2023-09-25T21:29:44+03:30

معاون پرستاری وزارت بهداشت، از جذب ۱۰ هزار نیروی پرستاری در بخش درمان از طریق آزمون استخدامی وزارت بهداشت خبر داد.

بازدید سرزده عین اللهی از بیمارستان شفا یحیاییان

2023-09-25T21:29:44+03:30

وزیر بهداشت، به طور سرزده از مرکز آموزشی، پژوهشی و درمانی شفا یحیاییان تهران بازدید کرد.

۲۲ بیمار کرونایی در یک هفته گذشته فوت شدند

2023-09-25T21:29:43+03:30

بنابر اعلام وزارت بهداشت، در یک هفته گذشته ۲۲ بیمار مبتلا به کووید ۱۹ در کشور فوت شدند.

داروی ایرانی از طریق صادرات به دنیا معرفی می‌شود

2023-09-25T21:29:43+03:30

رئیس سازمان غذا و دارو، راه شناخت تولیدات دارویی کشور در جهان را، صادرات محصولات دانست.

ایران دارای قوی‌ترین نظام سلامت در منطقه است

2023-09-25T21:29:43+03:30

وزیر بهداشت، با اشاره به کارآمدی حوزه سلامت کشورمان گفت: جمهوری اسلامی ایران دارای قوی‌ترین و موفق ترین نظام سلامت در منطقه است.

ادعای دخالت وزارت بهداشت در انتخابات نظام پرستاری رد شد

2023-09-25T21:29:43+03:30

مسئول هیات مرکزی نظارت بر ششمین دوره انتخابات نظام پرستاری، از رشد ۱۵ درصدی نامزدهای دوره ششم انتخابات نظام پرستاری نسبت به دوره قبل خبر داد.

اورژانس تهران در هفته گذشته ۲۰ هزار مأموریت انجام داد

2023-09-25T21:29:42+03:30

رئیس مرکز اورژانس استان تهران، با اشاره به مزاحمت تلفنی با اورژانس ۱۱۸، گفت: در هفته گذشته ۲۴۳۰ تماس مزاحم با اورژانس استان تهران داشتیم.

جهان امروز با کمبود آب و غذای سالم مواجه است

2023-09-25T21:29:42+03:30

وزیر بهداشت، در پیامی به مناسبت روز جهانی بهداشت محیط، تمرکز بر اقدامات بهداشت محیط را عاملی موثر بر جلوگیری از تحمیل هزینه های سنگین ناشی از بار بیماری های ...

تایید موفقیت نخستین واکسن ایرانی کرونا

2023-09-25T21:29:42+03:30

مقاله کارایی واکسن برکت در یکی از برجسته‌ترین مجلات علمی جهان بنام The BMJ هیجده ماه پس از ارسال به چاپ رسید.