میرنیوز
به گزارش ایسنا، "شبیهسازی رایانهای" یکی از بهترین روشهای علمی برای پیشبینی اتفاقات آینده از جمله بررسی اثر سیاستهای مختلف در روند کنترل یا شیوع بیماری در جامعه است. از این رو نحوۀ انتشار بیماری کرونا در ایران با بهرهگیری از روش مبتنی بر عامل (Agent-based Modelling) دست مایه تحقیقات گروهی از پژوهشگران از دانشگاههای "تربیت مدرس"، "علوم پزشکی بقیه الله تهران"، "شهید بهشتی"، "پژوهشگاه دانشهای بنیادی (IPM)"، "صنعتی شریف" و "دانشگاه مازندران" شده و در این پروژه اقدام به شبیه سازی نحوه انتشار بیماری کرونا کردهاند.
این پروژه که با عنوان "شبیه ساز ایرانی کرونا" و نام اختصاری "شاکر" اجرایی شده است، قابلیت بررسی سناریوهای مختلف را دارد و مسئولین ایران میتوانند ایدههای خود را به وسیله آن بررسی کرده و نتایج را مشاهده کنند.
محققان در این پروژه تحقیقاتی توانستند نحوه انتشار بیماری کووید-19 در ایران را با بهرهگیری از روش مبتنی بر عامل (Agent-based Modelling) شبیه سازی کنند.
در این شبیه سازی که بر اساس "بوم فرهنگی"، "اجتماعی" و "جغرافیایی" ایران انجام شده است، با یک جامعه مجازی درون کامپیوتر مواجه هستیم که هر فرد در آن به عنوان یک عامل، دارای خصوصیات و دینامیک مشخصی است. هر فرد مجازی دارای ارتباطاتی در سطوح مختلف نظیر خانوادگی، آشنایان، دوستان، همکلاسیها، همکاران و اجتماع با افراد دیگر جامعه است.
علاوه بر آن هر فرد متعلق به یک خانواده است که بسته به سن و نقش خود با مکانهای اجتماعی نظیر محل کار، مدرسه، دانشگاه، سامانههای حمل و نقل، بیمارستان، مغازهها، ادارات و مکانهای عمومی ارتباط و تعامل دارد ضمن آنکه هر فرد این جامعه مجازی نیز دارای سطحی از سلامت، ایمنی فردی و احیانا بیماری زمینهای منحصر به فرد است که بر مبنای مشخصی بین افراد توزیع شده است.
نحوه ارتباطات در مدلسازی "شاکر"
جزئیات مطالعات در طرحِ مدل شده
این بیماری دارای یک دوره نهفتگی، دوره آشکاری و دوره نقاهت است که شدت بیماری در هریک از این دورهها و همچنین داخل هر دوره متغیر خواهد بود. ضمن آنکه انتقال بیماری وابسته به ارتباطات بین افراد در جامعه است.
در هر ارتباط در صورتی که یک طرف، ناقل باشد، درصدی از احتمال انتقال بیماری به فرد سالم وجود دارد. این احتمال به صورت تابعی از پارامترهای مختلف مانند زمان و قدرت تعامل، شدت بیماری و میزان محافظت شامل مواردی چون استفاده از ماسک و میزان رعایت فاصلۀ فیزیکی و دیگر موارد محافظتی برای هر ارتباط محاسبه میشود.
در این مدل همچنین احتمال انتقال بیماری از محیطهای فیزیکی آلوده ناشی از رفت و آمد افراد بیمار نیز در نظر گرفته شده است.
اطلاعات استفاده شده در این شبیه سازی مانند "دینامیک بیماری"، "توزیع سنی افراد" و "توزیع و نوع مکانها" بر اساس دادهها و واقعیات موجود در مقالات معتبر در مورد بیماری کرونا و آمارهای ملی و بین المللی و همچنین مشاوره با پزشکان و افراد متخصص و با توجه به اصل خرد جمعی به دست آمده است.
برخی از نتایج مهم "شاکر"
پروژه شاکر یک شبیه ساز نسبتا جامع است که قادر است شرایط و سناریوهای مختلف را بررسی و با هم مقایسه کند.
بر این اساس در این مطالعات سیاستهای اعمال شده در ایران چون "تعطیلی مراکز عمومی دانشگاهها و مدارس، ادارات"، "سخت گیریهای قانونی اعمال شده بر رفت و آمد"، "آگاه سازی مردم و رفتار آنها در مورد بیماری"، "کمتر شدن روابط در عید" و "قرنطینۀ خانگی برخی از مبتلایان" را تحت 4 مرحله در زمانهای اول اسفند، 20 اسفند، اول فروردین، 20 فروردین در نظر گرفته شد.
به عنوان نمونه در 20 فروردین(مرحله 4)، 80درصد افراد از ماسک استفاده کرده و حداقل اصول بهداشتی را رعایت کردهاند. همچنین 50درصد ادارات و 40درصد اشتغالات کوچک پس از دوره تعطیلی ایام عید بازگشایی شده است. نتایج بدست آمده از آمار مبتلایان و آمار مرگ و میر تا امروز، همخوانی مناسبی با واقعیت ایران دارد، ولی در آینده چه رخ خواهد داد؟ پاسخ این سوال کاملا وابسته به سیاستهای اعمالی دولت و رفتار مردم است.
اگر سیاست فعلی دولت و رفتار کنونی جامعه در نظر گرفته شود یعنی به جز مدارس و دانشگاهها سایر اماکن نظیر مغازهها، ادارات و مترو به تدریج بازگشایی شوند و مردم با تصور تمام شدن کرونا به وضعیت عادی زندگی بازگردند و اکثرا حفاظتهای مناسب و همچنین رعایت فاصله اجتماعی را رها کنند، شبیه سازی، واقعیت بسیار متفاوتی را پیشبینی میکند.
همانطور که در نمودار بالا مشاهده میشود، پس از کاهش جزئی آمار مبتلایان که ناشی از رعایتهای ضوابط بهداشتی در گذشته است، متاسفانه در آیندهای نزدیک شاهد افزایش بسیار زیاد مبتلایان خواهیم بود که این مساله میتواند بیشتر از آنچه تصور میکنیم، جان بسیاری از شهروندان را به خطر بیندازد و کشور را با چالشی بزرگ روبرو کند!
این در حالی است که بر اساس بدترین سناریوها یعنی اگر دوباره به شرایطی برگردیم که ضوابط بهداشتی در روابط و ترددها رعایت نشود، متاسفانه باید گفت دهها میلیون نفر از شهروندان مبتلا به کرونا و صدها هزار نفر کشته خواهیم داشت.
برخی دیگر از نتایج این پروژه بر اساس سناریوهای در نظر گرفته شده به این شرح است:
ردیف | سوال | سناریو | نتیجه |
1 | رعایت منطقهای: آیا رعایت یک منطقه جغرافیایی علیرغم عدم رعایت بقیه نواحی فایدهای دارد؟ | افراد یک ناحیه جغرافیایی خاص تلاش داشتهاند با زدن ماسک و رعایت فاصله فیزیکی، خود را بطور حداقلی از دریافت بیماری محافظت کنند. ولی نواحی دیگر کاملا آزاد بودند. (علت انتخاب کردن حفاظت حداقلی به جای کامل این است که معمولا افراد بدلیل سهل انگاری و فراموشکاری و یا نبود تجهیزات خیلی ایمن مانند ماسکهای کاملا حفاظت کننده، نمیتوانند در جامعه رعایت کاملی داشته باشند). | افرادی که در منطقه دیگر زندگی میکردند و اصول بهداشتی را رعایت نکردهاند به میزان 100 درصد بیشتر از منطقه اول دچار بیماری و مرگ ناشی از آن شدهاند. |
2 | رعایتخانوادگی: آیا اگر خانوادهای رعایت کند اما همسایگان و دیگران رعایت نکنند، تاثیری دارد؟ | 50 درصد خانوادههای سراسر شهر تصمیم به رعایت حداقلی دارند اما بقیه خانوادهها از ماسک و بقیه نکات بهداشتی استفاده نکنند. | خانوادههاییکه رعایت کردند به میزان 50 درصد کمتر از سایرین به بیماری دچار شدند و 30 درصد کمتر مرگ و میر داشتهاند. |
3 | رعایتسرپرستخانوار: |
در این سناریو برخی از خانوادهها انتخاب شدند و تنها قید موجود این است که فقط سرپرست خانوار که دارای تعاملات شغلی و رفت آمد بیشتری نسبت به سایر اعضا است، با رعایت اصول بهداشتی و ماسک در برابر کرونا از خود محافظت حداقلی کند. | نتایج شبیهسازی نشان میدهد که فرزندان این خانوادهها به میزان حداقل 30 درصد نسبت به سایر خانوادهها کمتر به کرونا مبتلا میشوند. |
محققان این پروژه اعلام کردند این شبیه سازی با فرض باز بودن مدارس، دانشگاهها و ادارات انجام شده و بدون شک با فرض تعطیلی آنها نتایج بهتری بدست خواهد آمد.
انتهای پیام
منبع : خبرگزاری ایسنا
اعضای شورای راهبری هوش مصنوعی معرفی شدند/ایجاد زیر ساخت هوش مصنوعی در دستور کار ۱۰ نهاد
آتشسوزی جنگلی موجب رشد حیات دریایی میشود!
استرس کاری ریسک بیماری قلبی را در مردان افزایش می دهد
۲.۵ میلیون ایرانی در اهدای خون مشارکت دارند
چین در شرق تهران بیمارستان هوشمند احداث می کند
راه اندازی ۶۰ هزار تخت بیمارستانی در کشور
وزارت بهداشت برای اولین بار سرایدار استخدام میکند
زمان اخذ رأی در انتخابات نظام پرستاری افزایش یافت
هوای آلوده و افزایش ریسک سرطان سینه/ درمان سوءهاضمه با زردچوبه
بیماری هزارچهره را جدی بگیریم/ عوارض بیماری سلیاک
اهمیت تولید محصولات غذایی فاقد گلوتن برای بیماران سلیاک
نشست چالشهای زنجیره تأمین دارو در ایران برگزار میشود
چگونه از ابتلا به سرماخوردگی جلوگیری کنیم
خرید اعتباری محصولات پتروشیمی به نفع صنعت دارو است
چه کسانی پرونده الکترونیک سلامت دارند
بررسی راهکارهای ورود ایران به بازار دارویی اوراسیا
جامعه پزشکی باید تخصص را همراه تعهد حرفهای داشته باشد
هفته دفاع مقدس فرصتی برای انتقال مفاهیم بهداری رزمی
نشست چالش های قیمت گذاری دارو برگزار میشود
دانش آموز بدون صبحانه مدرسه نرود/ میان وعدههای سالم
وزیر بهداشت زنگ دبیرستان شهید آوینی را نواخت
۱۰ هزار نیروی پرستاری در بخش درمان استخدام می شوند
بازدید سرزده عین اللهی از بیمارستان شفا یحیاییان
۲۲ بیمار کرونایی در یک هفته گذشته فوت شدند
داروی ایرانی از طریق صادرات به دنیا معرفی میشود
ایران دارای قویترین نظام سلامت در منطقه است
ادعای دخالت وزارت بهداشت در انتخابات نظام پرستاری رد شد
اورژانس تهران در هفته گذشته ۲۰ هزار مأموریت انجام داد
جهان امروز با کمبود آب و غذای سالم مواجه است
تایید موفقیت نخستین واکسن ایرانی کرونا