میرنیوز
روش مولکولی شفیعی کدکنی در تصحیح «تذکرةالاولیا»
2021-01-18T13:24:48+03:30
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، تصحیح محمدرضا شفیعی کدکنی بر کتاب ارزشمند «تذکرةالاولیا» توسط نشر سخن به چاپ ششم رسید. این اثر که حاصل 50 سال تحقیق و تأمل شفیعی کدکنی بر اثر گرانسنگ عطار نیشابوری است، در دو جلد منتشر شده است؛ جلد نخست شامل مقدمه مصحح و متن کتاب است و جلد دوم نیز شرح واژگان و اصطلاحات، معرفی نسخه‌های مختلف تذکرةالاولیا و ... است.
شفیعی کدکنی که پیش از این نیز به تصحیح آثاری از عطار نیشابوری پرداخته، در کار جدید خود نیز همانند آثار پیشین، در مقدمه‌ای مبسوط به زندگی و احوال عطار نیشابوری در بحبوحه حمله مغول و سرنوشت این شاعر شوریده پرداخته است. شفیعی کدکنی معتقد است از عطار اطلاعات کاملی در دست نیست؛ جز آنکه نام او و نام پدرش چیست و در کجا متولد شده و مدفن او در کدام شهر است. شفیعی در این بخش بر این نکته تأکید میکند که «زندگی عطار ناشناخته‌ترین زندگی» را دارد؛ حال آنکه درباره شاعرانی چون سنایی که حدود یکصد سال پیش از او می‌زیسته‌اند، اطلاعات بیشتری در دست است.
اما اینکه چرا دستمان از سرنوشت و زندگی عطار خالی است، پاسخ‌های متعددی را می‌توان برای آن در نظر گرفت. نخست آنکه زندگی عطار همواره با افسانه آمیخته شده است. افسانه‌هایی دور از ذهن که احتمالاً بیشتر متأثر از دوره وحشت‌زای زندگی او و سرنوشت او به دست مغولان رقم خورده است. گاه این افسانه‌ها و سخنان بی‌پایه به آثار او نیز راه یافته و بعد از حیات او، نوشته‌هایی به وی منسوب شده است. از سوی دیگر، عطار برخلاف اسلاف خود، شاگردپرور نبوده که آثار و احوال او را جمع‌آوری کنند؛ از این رو کمتر اطلاعاتی درباره او به دست آیندگان رسیده است.
شفیعی کدکنی در ادامه این مقدمه ضمن معرفی آثار متعدد عطار، به معرفی «تذکرةالاولیا» می‌پردازد. پیش از تصحیح شفیعی کدکنی، «تذکرةالاولیا» با تصحیح نیکلسون، استعلامی و قزوینی نیز در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است، اما تصحیح شفیعی به دلایلی از نظر کارشناسان و اهل فن، بهترین تصحیح ارائه شده تاکنون است. او درباره روش تصحیح این اثر می‌گوید: در تصحیح تذکرةالاولیا باید از روش مولکولی استفاده کرد. این کتاب هر جمله‌اش حاصل اندیشه و ذهن یکی از بزرگان زهد و تصوف است و هر کدام از این جمله‌ها خود جهانی است ویژه خویش. باید در تصحیح این جمله‌ها از تمام اسناد و قراین بهره برد ضمن اینکه نسخه‌های کهن تذکرةالاولیا در این راه می‌تواند به ما بیشترین یاری را برساند.
این استاد دانشگاه در ادامه مخاطبان خود را با دو شیوه قرائت «تذکرةالاولیا» آشنا میکند. تصحیح شفیعی کدکنی به لحاظ استفاده از کهن‌ترین نسخه‌های موجود نیز حائز اهمیت است. او نسخه‌های به کار گرفته شده در امر تصحیح را به دو قسمت تقسیم کرده است؛ نخست نسخه‌هایی که با سرانجام حلاج روایت می‌شوند؛ به گفته شفیعی کدکنی نسخه‌های قدیمی تذکره که تاکنون در کتابشناسی‌های جهان شناخته و معرفی شده‌اند، با زندگی نامه حسین بن منصور حلاج به پایان می‌رسند. بخش دوم نسخه‌ها نیز آثاری هستند که به شرح زندگی عارفان مابعد حلاج اختصاص دارند. به عقیده شفیعی کدکنی؛ در این بخش دوم نسخه کهن کمتری در دست است و در میان آنها نوعی آشفتگی نیز به چشم می‌خورد؛ مثلاً حجم حکایات و گفتارها در همه آنها یکسان نیست یا در شمار عارفان پس از حلاج متفاوت عمل کرده‌اند.
نوشتن از زندگی‌نامه عارفان و شرح حالات و ارائه حکایت‌هایی از زندگی آنان، پیش از عطار نیز سابقه داشته است. اما عطار در «تذکرةالاولیا» در کنار ارائه همه این موارد، در صدد است تا عرفانی عملی را به مخاطب خود آموزش دهد. او که این اثر را به درخواست دوستانش نوشته، تأکید دارد که بعد از قرآن و احادیث نبوی، هیچ سخنی برتر از سخنان مشایخ طریقت نیست. از دیگر وجوهی که کار ارزشمند عطار را از دیگر آثار مشابه پیش از خود ممتاز میکند، توجه او به نثر و زبان اثر است.
نشر سخن چاپ جدید این اثر را به قیمت 450 هزار تومان در دو جلد در دسترس علاقه‌مندان به ادبیات عرفانی و ادبیات کلاسیک قرار داده است.
انتهای پیام/
منبع : خبرگزاری تسنیم
کلمات کلیدی : میرنیوز ادبیات کلاسیک نشر سخن کتاب
اشتراک گذاری :
آخرین اخبار فرهنگی
آیا آمارهای فروش غیر رسمی در نمایشگاه کتاب واقعی است؟
«مرد ابدی» در کمتر از یک هفته پس از انتشار به چاپ دوم رسید
یکی از راهکارهای امام رضا (ع) برای جذب مردم به دین
روایت‌هایی از کرامات «فاطمه شهر قم»
معتمدی: ذائقه سازی هنری را با کاشان می‌توان آغاز کرد
هشتمین جشنواره ملی تئاتر ایثار برگزیدگان خود را معرفی کرد
چند نکته به‌بهانه ساخت سریالی درباره شهید طهرانی‌مقدم
۳ ناشر کودک بیشترین آمار فروش را به خود اختصاص دادند
بسته پیشنهادی متوقف شد؟/ ادامه بدقولی‌های کنداکتوری تلویزیون
عرب‌زبان‌ها کدام یک از سریال‌های ایرانی را بیشتر می‌بینند؟
اجرای سمفونی فلک الافلاک در روز ملی لرستان
در ایستگاه پایانی جشنواره رادیو پژواک چه گذشت؟
بازگشت علمی و فرهنگی به ریل اصلی پس از پرداخت بدهی‌ها
سونامی ترجمه بخش کودک نمایشگاه کتاب تهران را با خود برد
عادت مخصوص «حاج قاسم» در عملیات های دفاع مقدس
رسانه‌ها حق ندارند مردم را نسبت به آینده ناامید کنند
تقابل فرضیات علمی ساحت قرآن را دچار خدشه نمی‌کند
نقدها و نظرهای رهبر انقلاب درباره رمان‌های خارجی در راه
ادامه سریال بدقولی‌های کنداکتوری این بار با یک سریال تکراری!
نمایشگاه کتاب تهران چقدر موفق بود؟
پیام تبریک برخی نهادهای فرهنگی درباره موشک‌باران اسرائیل
برای «بی‌بدن» و مفهومی به نام تعارضات اجتماعی
اگر مقابل دشمن شل بگیریم مشکل حل می شود؟ + صوت
«بعد از رفتن» و «روایت ناتمام سیما» مسافر مسکو شدند
بیانیه انجمن سینمای جوانان درباره پاسخ پهپادی و موشکی ایران
آخرین وضعیت گوینده رادیو در بیمارستان
هنرمندان درباره «وعده صادق» چه نوشتند؟
نمایش‌های کودک و ایرانی رونق‌بخش سالن‌های دولتی
تکلیف سریال رضا شفیعی‌جم روشن شد
تولید فصل دوم «سرزمین شعر» با ایده‌هایی جدید و پخته‌تر
