میرنیوز
«باورها» آیندۀ مطلوب را می‌سازند
2022-02-24T12:06:19+03:30
حجت‌الاسلام‌والمسلمین محسن مهاجرنیا در نشست کرسی‌های آزاداندیشی با عنوان «آینده‌پژوهی انقلاب اسلامی» که به همت مجمع هماهنگی پیروان امام و رهبری استان قم و اندیشکده مطالعات انقلاب اسلامی در دانشگاه طلوع مهر قم برگزار شد، عنوان کرد: مفروضات آینده‌پژوهی دو گونه است که بخشی پذیرش بیرونی و بخشی مسائل اعتقادی است که همان دین و باورهای دینی ماست.
وی با بیان اینکه این مفروضات ایدئولوژیک و اعتقادی مخصوص ماست و در دیگر اندیشکده های آینده‌پژوهی دنیای غرب به آن اعتقاد ندارند، گفت: ما چون اعتقادات دینی داریم بنابراین چنین پیش‌فرض‌هایی داریم و این جز مسلمات فکری ما محسوب می‌شود و آرمان، اعتقادات و اهداف مان تحت تأثیر همین ایدئولوژی دینی است و این ایدئولوژی انگیزه‌بخش و حرکت زا است.
وی با اشاره به اینکه این مفروضات به دو بخش مفروضات هستی شناختی (که اراده انسان دخالت در آن‌ها ندارد) و به‌صورت تکوینی وجود داشته است، افزود: اینکه دنیا دارای حرکت عدالت محور و رو به جلو است، ناشی از اعتقادات و ایدئولوژی ما است و بر همین اساس، هیچ چیزی در دنیا عبث و بیهوده خلق نشده است حتی وجود شیطان در عالم بسیار مهم است، زیرا باوجود وسوسه‌های شیطانی اراده انسانی خود را نشان می‌دهد و انسان خوب از انسان بد متمایز و شناخته می‌شود.
مهاجر نیا تصریح کرد: همه موجودات عالم در حال حرکت هستند و هیچ موجودی رکود و سکون ندارد و بر اساس اعتقاد ما، این حرکت رو به کمال است؛ بنابراین ما آینده‌ای داریم که در آن همه موجودات حرکت رو به جلو و تعالی گونه دارند.
وی با بیان اینکه خداوند این نظام را به صورت نظام علت و معلولی آفریده است و هر چیزی علّتی دارد؛ بنابراین اگر علت به وجود نیاید معلولی شکل نخواهد گرفت، گفت: هیچ موجودی در جهان به صورت جبری، تصادفی و بیهوده خلق نشده است و همه‌چیز بر اساس خواست خداوند و منطق علّت و معلولی آن است.
این پژوهشگر بیان کرد: ما به چهار قید اعتقاد داریم که جز ایدئولوژی هستی شناختی ما هستند و ویژگی‌های آینده‌پژوهی ما مبتنی بر این چهار قید شکل گرفته است؛ اول آنکه ما بر اساس این هستی شناختی و جهان‌بینی که از آینده داریم اجمالاً آینده پیش روی ما یک آینده روشن و تحت اراده و تدبیر الهی است.
وی ادامه داد: دوم اینکه این آینده‌ای که ما به آن اعتقاد داریم خود باعث ایجاد حرکت می‌شود و روشن بودن هدف باعث ایجاد انگیزه برای انسان می‌شود. در حالی برای دیگران این تحرک و انگیزه باید بر اساس یک نوع منافع و سودی اتفاق بیفتد و سوم آنکه آینده‌پژوهی ما حتماً باید رو به تکامل باشد و چهارم نیز این است که همه موجودات در حال حرکت هستند و هیچ سکونی در عالم وجود ندارد.
مهاجر نیا تأکید کرد: ما بر اساس مفروضات آینده‌پژوهی معتقدیم که آینده قطعی اتفاق خواهد افتاد و تخلف و تغییری در آن وجود ندارد.
وی در پاسخ به اینکه برخی معتقدند آینده‌ها قطعی نیستند و احتمالاتی در آن وجود دارد، گفت: بر اساس اعتقادات ما بستر آینده که همان زمان است و بر اساس این موضوعات تکوینی، تحقق این آینده قطعی است و حرکت ما در این دالان زمانی به سمت هدف قطعی است، برای نمونه «پیروزی حق بر باطل» چیزی است که ما قطعاً به آن باور داریم و اینجا است که مسیر آینده‌پژوهی ما با مسیر آینده‌پژوهی غرب تفاوت پیدا می‌کند.
وی با اشاره به دسته‌بندی‌های مفروضات ایدئولوژیک اظهار کرد: در برخی پدیده‌ها اراده انسان در آن دخیل هست و انسان قدرت تغییر و عدم‌تغییر آن را دارد؛ بنابراین ما برای بررسی آینده انقلاب اسلامی باید به این نکات توجه داشته باشیم که برای احتمال هر یک از گزینه‌ها مثلاً اینکه آیا انقلاب اسلامی ادامه پیدا خواهد کرد و یا به سمت رشد و تکامل بیشتر حرکت خواهد کرد؟ آیا قدرت اول جهان خواهیم شد؟ و... باید برنامه داشته باشیم.
استاد فلسفه سیاسی ادامه داد: پیامبر (ص) در پاسخ حضرت علی (ع) که پرسیدند این قوم نورانی که شما می‌فرمایید در سمت راست عرش الهی هستند، چه کسانی هستند؟ فرمودند: آن قوم کسانی هستند که بر مبنای محبت و عشق به روح الهی و بدون هیچ چشم‌داشتی و بدون تعصبات قومی و قبیله‌ای و تبار و ریشه دور هم جمع می‌شوند و این‌ها شیعیان و دوستان تو هستند و تو امام آن‌ها هستی.
وی افزود: این روایت در واقع تفسیر آیه‌ای است که می‌گوید مردمی در آینده تاریخ می‌آیند. پیامبر (ص) ۱۴۰۰ سال پیش‌گفته است که این قومی که قرار است بیایند، چه کسانی هستند. ممکن است ما این قوم باشیم و ممکن هم هست که بعداً مردمان دیگری بیایند یعنی پیامبر (ص) یک آینده‌پژوهی کرده است که فرض کنید که اگر ما باشیم ۱۴۰۰ سال طول کشیده است. این آینده‌پژوهی قطعی را به ما یاد می‌دهد و چون روایت به‌گونه‌ای است که در واقع حالت تشریعی هم دارد و اراده انسان‌ها هم در آن‌ها دخیل است یعنی ایرانی‌ها می‌توانند این بستر را فراهم کنند که مصداق این روایت واقع شوند.
مژده انقلاب اسلامی در روایات ائمه
وی عنوان کرد: امام کاظم (ع) فرمودند: یک مردی از اهل قم مردم را به حق دعوت می‌کند و قومی مثل پاره‌های آهن مستحکم دور او را می‌گیرند و این‌ها از هیچ‌چیزی ترس ندارند و از هیچ‌چیزی نمی‌ترسند و با توکل به خدا می‌ایستند.
مهاجرنیا گفت: خیلی‌ها این روایت را تفسیر به انقلاب اسلامی و به امام راحل (ره) کرده‌اند که حقیقتاً هم می‌دانیم در گذشته بعد از ائمه (ع) چنین اتفاقی نیفتاده است که چنین مردی که مردم دنبال او عاشقانه، پروانه‌وار دور او را بگیرند نبوده است و او هم در قم بوده است و از قم برخاسته است. همه این ویژگی‌ها اینجا هست. اگرچه ما نمی‌توانیم تطبیق عینی بدهیم و بگوییم که این مراد است ولی درعین‌حال یک آینده‌پژوهی است که امام کاظم (ع) انجام داده است که شاید ۱۴۰۰ سال بعد تحقق می‌یابد و این آینده‌پژوهی قطعی است.
وی گفت: حضرت علی (ع) در خطبه ۱۶۷ نهج‌البلاغه به مسئولیت انسان در برابر نظام آفرینش تأکید می‌کند که انسان در برابر دیگر انسان‌ها، حیوانات و حتی خانه‌ها و قلعه‌ها مسئولیت دارد چراکه نظام آفرینش در تسخیر انسان است؛ بنابراین ما نسبت به آن مسئول هستیم و نسبت به ساختن آینده و حال مسئولیت داریم.
وی با اشاره به آیه ۷۹ سوره نساء که می‌فرماید: «مَا أَصَابَکَ مِنْ حَسَنَةٍ فَمِنَ اللَّهِ وَمَا أَصَابَکَ مِنْ سَیِّئَةٍ فَمِنْ نَفْسِکَ» بیان کرد: خداوند در این آیه فرموده است بدی که به انسان می‌رسد از ناحیه خود انسان است چون بنای نظام آفرینش برپایِ حق و خیر است. پس اگر به انسان بدی برسد از خود اوست ولی اگر خوبی به انسان برسد به دلیل آنکه خداوند خیر و خوبی مطلق است و همه خوبی‌ها از اوست، حتی اگر انسان در آن خیر دخیل هم نباشد آن خوبی از سوی خداوند است.
این استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: ساختن آینده با بخت و اقبال و تصادف میسّر نمی‌شود. اراده دقیق انسان‌ها در ساخت آینده تأثیرگذار است و تقدیر و جبر هم نیست.
وی با توجه به قطعیت آینده و نیز اراده انسان در ساخت آینده، یادآور شد: انسان می‌تواند در اتفاقات آینده و آینده‌های قطعی تأثیر بگذارد. باید توجه داشت که آینده قطعی است ولی زمان آن مشخص نیست ولی با همه این وجوه اقدام و فعل انسان واجب است.
وی با تأکید بر این سؤال که آینده بر چه مبنایی ساخته می‌شود گفت: در خصوص ظهور امام عصر (عج) برخی معتقد بر قدرت و سلطه محوری هستند که این همان تفکرات لیبرالی است که می‌گویند قدرت در دست کسی است که امکانات دارد و امریکا قدرت جهان است و ما در آینده نمی‌توانیم نقشی داشته باشیم.
مهاجرنیا افزود: مبنای دیگر مبنای ایدئولوژیکی است که برای ساخت آینده بسیار مهم هست. ساختن آینده مبتنی بر حق و عدالت و اراده خدا در نصرت حق است و لزوماً با ابزار مادی نیست و آینده را حق می‌سازد نه قدرت. همۀ ابزار آینده، قدرت نیست. در بحث آینده اعتقاد و باور به نصرت الهی یک اصل است؛ بنابراین باورها آیندۀ مطلوب را می‌سازند.
به گفت: آینده تماماً در دست جریان قدرت نیست، بلکه آینده نیاز به اعتقاد راسخ و محکم و بدون تردید دارد که آینده وعده داده‌شده حق و قطعی است و باید با این اعتقاد قطعی به سمت برنامه‌ریزی برای آینده حرکت کنیم.
انتهای پیام
منبع : خبرگزاری ایسنا
کلمات کلیدی : میرنیوز باور 373 آینده پژوهی منطقه قم
اشتراک گذاری :
آخرین اخبار استان ها
دیدار رئیسی و علی‌اف آغاز شد + تصاویر
بهره‌برداری از بزرگترین مرکز درمان ناباروری شرق کشور
هدفگذاری رشد ۴۴ درصدی بخش صنعت، معدن و تجارت ایران
اهمیت استراتژیک "سد قیزقلعه‌سی" برای ایران و آذربایجان
۱۰ هزار نفر در قوه قضائیه استخدام می‌شوند
دستگیری فرد مرتبط با شبکه‌های معاند در اصفهان
روند نزولی جمعیت متوقف شد/ جلوگیری از سقط ۴هزار جنین سالم
افتتاح سد قیزقلعه‌سی با حضور رؤسای جمهور ایران و آذربایجان
اذعان آمریکا به کمک ۱۱ کشور به اسرائیل در حمله موشکی ایران
سانحه برای بالگرد رئیس‌جمهور در آذربایجان شرقی/ درحال تکمیل
جلسه شبانه وزرا و فرمانده سپاه در منطقه سانحه بالگرد رئیسی
علی‌اف: دخالت بیگانگان را برنمی‌تابیم/ از ایران حمایت می‌کنیم
امیر نصیرزاده: دشمنان علیه ایران تغییر رویکرد داد‌ه‌اند
رئیسی: روابط ایران و آذربایجان گسسته نخواهد شد
همه مقصران و متهمان سیل دردناک مشهد
وحیدی: هنوز به نقطه مدنظر سانحه بالگرد نرسیده‌ایم
محل دقیق سانحه بالگرد شناسایی شد
فرمانده کل سپاه به محل سانحه بالگرد رئیس جمهور رفت
اما و اگرهای ساماندهی دستفروشان در بیرجند
تداوم دست‌اندازی‌ها به چشمه مرغک رونیز استهبان فارس
دستگیری ۸۹ قاچاقچی ارز و کالا در شهریار
کشف ۱۰۲ هزار لیتر سوخت قاچاق در سواحل عسلویه
مهاجرت یک میلیون بال پرنده تابستان‌گذران به مازندران
حمایت آیت الله نوری همدانی از پاسخ کوبنده ایران به اسرائیل
انتقام ایران پاسخی به خباثت‌های رژیم صهیونیستی بود
دپوی چوب آلات برای قاچاقچیان ناامن خواهد بود
حملات سپاه ثابت کرد رژیم صهیونیستی مترسکی بیش نیست
جزئیات رقابت‌های جهانی تکواندو در کیش
تجمع خیابانی مردم تبریز در حمایت از عملیات سپاه علیه اسرائیل
پیش‌بینی رگبار برف در ارتفاعات لرستان
